Haydi itiraf edin, genelde ay sonunu getirdiğinizde elinizde para kalmıyor, değil mi? Kalmayan para ile nasıl yatırım yapacaksınız peki?
Evin masrafları, arabanın giderleri, kredi ödemeleri, faturalar, dışarda yenilen yemekler, akşam eğlenceleri, çocukların harcamaları derken geriye pek bir şey kalmıyor, haklısınız. Dolayısıyla yatırım da yapamıyorsunuz.
Peki nedir bu kısır döngüden çıkış? Finansal bağımsızlığa nasıl ulaşacaksınız?
Anlatayım.
Temel olarak iki tane çözüm var:
- Daha çok gelir elde etmek,
- Daha az harcama yapmak.
Bravo bana; ne güzel çözümler değil mi?
Aslına bakarsanız gerçekten de bu iki yol dışında başka bir yol yok; piyangodan vesaire para gelmeyeceğini biliyoruz, yasadışı işlerle de işimiz olmaz.
O halde çözümlere odaklanalım.
Daha çok gelir elde etmekle ilgili zaten 3 makale yazdım, onları okumanızı tavsiye ederim.
- Ev Kadınıyım, Yatırım Yapmak Benim de Hakkım
- Çoklu Gelir Kanalları: Aynı anda birden fazla işten gelirinizin olması
- Evden Yapabileceğiniz ve Para Kazanabileceğiniz İşler
Diğer çözüm olan "Daha az harcamak" için ise mecburen bütçe yapmamız gerekiyor.
Peki neden? Eğer para elimize geçtikten sonra belirli bir plan dahilinde harcamazsak, ya gereksiz yerlere çar çur ederiz ya da para bitmiş olduğu halde ihtiyaçlarımız(!) bitmediği için kredi çekeriz. Krediyi çekmenin tatlı ama ödemesinin acı olduğunu da bilmeyen yoktur.
Pekâla, yapalım bütçe ama nasıl bir şey bu bütçe denen şey?
Temel olarak bütçe yapmak gelirleriniz ve giderlerinizi yan yana bir tabloda listelemektir. Sonuçta mâli müşâvir olmadığımıza göre, bize bu kadarı yeterli.
Kendi kullandığım listeyi aşağıda verdim, bu listeye kendi ihtiyaçlarınıza göre ekleme çıkarma yapabilirsiniz. Ve şunu açıkça söyleyebilirim ki, bütçe alışkanlığı ve yatırım disiplini olmasaydı bugün bulunduğum konuma asla erişemezdim. O yüzden lütfen siz de bu alışkanlığı edinin.
|
Gelirler |
Giderler |
|||
|
Maaş |
- TL |
İşsizlik Sigortası |
- TL |
|
|
Yol Desteği |
- TL |
Kalıcı Hastalık / Sakatlık Sigortası |
- TL |
|
|
Yemek Desteği |
- TL |
DASK |
- TL |
|
|
Ek İş 1 |
- TL |
Konut Sigortası |
- TL |
|
|
Ek İş 2 |
- TL |
Trafik Sigortası |
- TL |
|
|
Kira Geliri |
- TL |
MTV |
- TL |
|
|
Diğer Gelirler |
- TL |
Araba Bakım Maliyeti |
- TL |
|
|
Ev Bakım Maliyeti |
- TL |
|||
|
Hayat Sigortası |
- TL |
|||
|
Bağış |
- TL |
|||
|
Riskli Hastalıklar Sigortası |
- TL |
|||
|
Kredi Kartı Koruma Sigortası |
- TL |
|||
|
BES Sigortası |
- TL |
|||
|
Acil Durum Fonu |
- TL |
|||
|
Döviz Hesabı |
- TL |
|||
|
BES 1 |
- TL |
|||
|
BES 2 |
- TL |
|||
|
Yatırım Fonu (TEFAS) |
- TL |
|||
|
Hisse Senedi |
- TL |
|||
|
Altın |
- TL |
|||
|
Faturalar |
- TL |
|||
|
Yol Masrafı |
- TL |
|||
|
Ev İçi Harcamalar |
- TL |
|||
|
Plansız Harcama |
- TL |
|||
|
Dışarda Yeme İçme |
- TL |
|||
|
Kira |
- TL |
|||
|
Kredi Ödemesi |
- TL |
|||
|
Eğitim (Online) |
- TL |
|||
Tablodan da açıkça görüldüğü üzere Gelirler sütunu zayıfken Giderler sütunu oldukça kalabalık. Sizde de benzer bir durum olacaktır.
Listede dikkat ederseniz Gelirler kısmında birden fazla gelir kanalı var. Sizin de böyle olur umarım.
Giderler kısmında ise önce Sigortalar, sonra Yatırımlar, sonra da harcamalar yer alıyor; ve bunun oldukça geçerli bir nedeni var.
İlk başta sorduğumuz soruya gelirsek, ay sonunda elimizde kalan parayla yatırım yapmak yerine, ay başında paramız elimize geçer geçmez ilk iş sigorta primleri için gereken aylık miktarı ayıracağız, ardından yatırım hedeflerimize uygun olarak yatırım araçlarına belirli bir miktar yatırım yapacağız, ardından da kalan parayla geçineceğiz.
Tamam tamam, sakin olun, biliyorum. "Ben nasıl önce onlara para ayıracağım da kalanla yaşayacağım", "Hayat akıp gidiyor, birikimle mi uğraşacağım", "Kalan parayla geçineceğiz ne demek, yetmez o para asla"...
Sorduğunuz ve soracağınız soruları defalarca duydum hatta başlarda kendim de sordum. Ama çözümü çok basit: adım adım, gelirleri artırırken giderleri de azaltmak. Bu kadar.
"Adım adım" dediğim adımlar da aşağıda :)
- İlk başta Sigortalar'a ve Yatırımlar'a gelirinizin %1'ini ayırın, %1: onu ayırabilirsiniz, kendinize güvenin.
- Birkaç ay boyunca %1 ile devam edin ama her ay mutlaka ayırın; çünkü bu yaklaşım size disiplin kazandıracak. Nasıl ki gece yatmadan önce dişlerinizi fırçalamadığınızda rahatsız oluyorsanız (yani umarım oluyorsunuzdur :) ), her ay başında bu yatırımları yapmadığınızda da rahatsız olmalısınız.
- Bu birkaç aylık süreç sürerken, becerileriniz ve ilgileriniz doğrultusunda ikinci bir gelir kaynağı oluşturmaya odaklanın: akşamları simit mi satarsınız, bez bebek yapıp Instagram'dan mı satarsınız, yazılım mı geliştirirsiniz, artık orası size kalmış. "Ben yapamam, korkarım, utanırım, tembelim, beceriksizim" gibi laflar size hiç yakışmıyor; yapabilirsiniz, korkmayın, utanılacak bir şey yapmıyorsunuz: rahat bir yaşamınız olsun diye çabalıyorsunuz !
- Giderlerinizi yavaş yavaş kısmaya başladınız: tamam, arada bir dışarda kahve içmek sizi fakirleştirmez ama her hafta alemlerde eller havayada ne işi olur ki insanın? Başkalarını zengin etmeyin, kendinizi zengin edin !
- Sıradaki adım, sigorta ve yatırım için ayırdığınız miktarı %2'ye çıkarmak ve kalan %98 ile geçinmek: ha %100 ha %98, geçinebilirsiniz bununla ;)
- İkinci gelir kaynağınız da var artık, biraz yoruluyorsunuz ama paracıklar da gelmeye başladı, hayat daha güzel bir hale geliyor.
- Sigorta ve yatırım kısmını %10'a çıkarın; hatta sizin yerinizde olsam ikinci işten gelen gelirin tamamını sigorta ve yatırıma ayırırım.
- Giderlerinizi kıstınız, gereksiz bir harcamanız yok artık. Bütçenizde yazmayan bir şeye para harcamıyorsunuz artık; süper !
- Bir hayat arkadaşınız varsa ve/veya birlikte yaşadığınız yetişkin çocuklarınız varsa, herkes gücü oranında yatırım bütçesine katkıda bulunacak; kimse kusura bakmasın.
- Üçüncü bir gelir kaynağı oluşturmak herkes için kolay olmayabilir ancak çok zamanınızı almayacak ve çok fazla olmasa da bir miktar getiri sağlayabileceğiniz işler var. Yukarıda verdiğim linklerdeki yazılarda bu tarz işleri yazdım.
Sonuçta geldiğimiz nokta şu:
- Artık bir değil en az 2 gelir kaynağınız var,
- Artık önce yatırım yapıyorsunuz sonra harcamalarınızı yapıyorsunuz,
- Artık gereksiz harcamalar da yapmıyorsunuz.
Bu kısmı çözdünüz, tebrikler.
Yatırıma ayıracağınız miktarın ne olacağını da "Yatırım Hedeflerimi Nasıl Belirlerim" başlıklı yazımda anlattım.
Sağlıklı günler dilerim.
Yorumlar
Yorum Gönder