Zor Zamanlar için Hazırlık

Şu anda bireysel olarak içinde bulunduğumuz (göreceli) bolluk hali ekonomik, ailevi ve/veya sağlık sebepleri ile bir gün hem de en beklenmedik anda sona erebilir.

İşsiz kalabiliriz, sakatlanabiliriz, çok masraflı bir hastalığa yakalanabiliriz, sevdiklerimizin ve kendimizin ihtiyaçlarını karşılayamaz duruma gelebiliriz. Bu ve benzeri sebeplerden ötürü zor zamanlar için hazırlık yapmak zorundayız. Peki ama zaten kıt kanaat geçinirken nasıl olacak bu? Ne tür hazırlıklar yapmak gerekiyor?

Bu tür sorulara cevap bulmak için risk gruplarına göre alabileceğimiz tedbirleri aşağıda başlıklar halinde detaylandırdım. Yazının sonuna doğru da örnek bütçe hesaplamaları yaptım.

Beklenmeyen Durumlara Karşı Maddi Hazırlık

Herhangi bir sebeple ani paraya ihtiyaç duyacağımız zamanlar için bankada tutacağımız bir miktar paramızın olması gerekiyor. 

Bu para kuşkusuz ne kadar çok olursa o kadar iyi. Ancak, maddi durumunuza göre aylık 5 TL bile olsa birikim yapma alışkanlığınızı edinmeniz gerekiyor.

Bu paraya acil durumlarda erişebiliyor olmamız gerektiği için:

• Gerçekten acil bir durum yoksa bu paraya dokunulmamalı,
• Tatile gitmek, telefon almak, kredi kartı ödemek vesaire gibi sebepler acil durum değildir !!!,
• Asla ve asla bu parayı hisse senedi, ileri fiyatlı fon veya anında paraya çeviremeyeceğimiz herhangi bir yatırım aracına yatırmamamız gerekiyor.

Nelere yatırabiliriz:

• Hesabımızda durabilir,
• Likit Fon alabiliriz (örneğin İş Bankasında 801 ve 808 kodlu fonlar likit fondur, her an satılıp para çekilebilir),
• Döviz ve/veya Altın hesabında durabilir (fakat akşamları veya haftasonları satmak istemeniz durumunda bir miktar zararınız olabilir).

Böylece, ilerde gerçekten bir acil durum ortaya çıktığında (ki emin olun çıkacak) kimseye el açmak zorunda kalmayacaksınız.

Konut Risklerine Hazırlık

İçinde yaşadığımız konut da pek çok risk içeriyor. Deprem, sel, yangın gibi doğal afetlerin yanında su borusunun patlaması, su basması sonrası parkelerin şişmesi, üst kattakinin banyosunun akıtması sonrası tavan boyanızın yenilenmesi gibi pek çok küçük çaplı risk de vardır. 

Bunlara yönelik olarak:

• Bir eviniz varsa, deprem riskine karşı DASK Sigortanızı mutlaka yaptırın, gerçekten çok küçük bir miktar,
  
• DASK Prim ve Poliçenizi hesaplamak için buraya tıklayın.
  
• Konut Sigortası'nı yaptırın; hırsızlık, su basması, yangın gibi pek çok riski kapsarlar.

Otomobil Risklerine Hazırlık

Devletin zorunlu tuttuğu sigortalar haricinde de aracımızın yaşlanması ile birlikte bakım ihtiyaçları ortaya çıkmaktadır. 

Bunlara yönelik olarak:

• Zorun Trafik Sigortası'nı mutlaka yaptırın,
• Kasko yaptırma imkanınız varsa, yaptırın,
• MTV için her ay kenara bir miktar para koyun,
• Aracınızın senelik bakımları ve lastik vesaire harcamaları için kenara bir miktar para koyun.

İşsizliğe Karşı Hazırlık

Maaşlı çalışanlar olarak, ciddi bir kısmımızın bir hafta sonra işsiz kalması riski her zaman vardır. Bu işsiz kalma durumu da hep hazırlıksız olduğumuz zamanlarda ortaya çıkar.

Bu durumla başedebilmek için:

• En az bir bankadan veya sigorta şirketinden İşsizlik Sigortası yaptırın,
• Kredi Kartı Sigortası yaptırın,
• (Eğer Bireysel Emeklilik ödemeniz varsa) BES Koruma Sigortası yaptırın, ki işsiz kalırsanız bir süre boyunca BES prim ödemeleriniz yapılabilsin.

Ayrıca, maddi birikim yapmak dışında, işsiz kalmamak için kendinizi başka meslekler veya gelir sağlayıcı alanlarda da geliştirmeniz büyük önem taşıyor. Bu konuda lütfen "Çoklu Gelir Kanalları" başlıklı yazımı okuyun.

Sağlık Risklerine Hazırlık

Her ne kadar sağlıklı genleriniz olsa da, "benim dedem 110 yaşına kadar yaşadı, hiç de doktora gitmedi" deseniz de, hayatınız boyunca kısa süreli hastalıkların yanında sakat kalma veya çalışmanızı engelleyecek kalıcı hastalıklara maruz kalma riskiniz her zaman vardır. Ayrıca böyle bir durum başınıza gelirse, hem sizin hem de bakmakla yükümlü olduğunuz aile fertlerinin hayat kalitesi ciddi şekilde düşecektir.

Bu durumlara hazırlanmak için:

• SGK veya Emekli Sandığı'ndan sigortanız yoksa mutlaka size sigorta yapan bir işiniz olsun,
• İmkanınız varsa, Tamamlayıcı Sağlık Sigortası yaptırın; böylece özel hastenelerden de faydalanabilirsiniz,
• Kalıcı Hastalık Sigortası yaptırın,
• Hayat Sigortası yaptırın,
• Çocuklarınız varsa, Eğitim Sigortası yaptırın.
  

Emekliliğe Hazırlık

Uzun seneler boyunca çalıştıktan sonra rahat bir emeklilik yaşamak herkesin hakkı. Fakat, bir şeye hakkınızın olması, ona sahip olacağınız anlamına gelmiyor maalesef. Örneğin, bu yıl emekli olsanız ve elinize 2300TL emekli maaşı geçse, ne yapacaksınız? Böyle bir maaşla "emekli olunca yaparım" dediğiniz hobilerinizi, gitmek isteğiniz şehirleri ancak oturup Youtube'dan izlemek durumunda kalırsınız.

Bu can sıkıcı durumla başedebilmek için:

• SGK veya Emekli Sandığı'ndan sigortanız yoksa mutlaka size sigorta yapan bir işiniz olsun,
• Bireysel Emeklilik Sistemi'ne mutlaka kayıt yaptırın, düzenli olarak prim ödeyin,
  
• "Hedefimiz Asgari 1 Milyon TL" başlıklı yazımı mutlaka okuyun ;)
  

Sonuç Olarak;

Yaşamımız boyunca türlü risklerle karşı karşıyayız fakat çaresiz de değiliz. Risklere karşı ne kadar çok hazırlıklı olursak, bu riskler gerçekleştiğinde;

• Kendimizi çaresiz hissetmeyiz,
• Kimseye muhtaç olmayız,
• Kimseye el açmak durumunda kalmayız.

Kuşkusuz ki tüm risklere %100 hazırlıklı olamayız ama hiç hazırlık yapmazsak, çok acı çekeceğimiz de garantidir.

 

Son olarak da, yukarıdaki başlıkları içeren bir bütçe oluşturalım. Yüksek gelir grubunda olan kişiler zaten yüksek birikimlere sahip oldukları için onları hesaplama dışında tuttum ve daha düşük gelir kazanan bireyleri düşünerek bir bütçe oluşturdum. Her ikisinin de birer örnek olduğunu hatırlatmak isterim. Kendi maddi durumunuza göre bu miktarları değiştirmenizi öneririm.

ve 

Ve lütfen şu atasözünü unutmayın:

"Sen önünü kış tut, yaz çıkarsa bahtına"